Thoracic Outlet Syndrome (TOS) | สาเหตุ อาการและกายภาพบำบัด

Thoracic Outlet Syndrome (TOS)

Table of Contents show

รักษา"ออฟฟิศซินโดรม"กี่ที่ ก็ไม่หาย... มาทำความรู้จัก โรค Thoracic Outlet Syndrome กัน...
โรคที่แม้แต่นักกายภาพบำบัดเอง บางครั้งยังวินิจฉัยผิด

Thoracic Outlet Syndrome หรือ TOS เป็นอาการที่พบมากใน ผู้หญิงอายุ 20-50 ปี ซึ่งเกิดจากการกดทับเส้นประสาทและหลอดเลือดบริเวณคอ ทำให้เกิดอาการชาทั้งแขนและมือ ร่วมกับอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง อาการแขนบวม และอาการแขนและมือเย็น

โรคนี้ไม่ได้มีความแตกต่างกับโรคออฟฟิศ ซินโดรมทั่วไปมากมายนัก เพราะถือว่าเป็นส่วนนึงในอาการออฟฟิศ ซินโดรม

แต่ด้วยความใกล้เคียงของอาการกันนี่เอง ทำให้นักกายภาพบำบัดหลายท่านยังวินิจฉัยผิด

จากประสบการณ์ส่วนตัวของคนไข้ท่านนึง ไปรักษามาแล้วไม่ต่ำกว่า 10 คลินิก เป็นระยะเวลาหลายปี อาการไม่ดีขึ้น เพราะนักกายภาพบำบัดแจ้งว่า เกิดจากการใช้งาน ถ้าไม่ใช้งาน อาการก็จะดีขึ้น

แต่พอมาลองคลินิกเรา นักกายภาพบำบัดฟันธงว่าเป็น Thoracic Outlet Syndrome จึงทำให้การรักษาตรงจุด และอาการค่อยๆดีขึ้นตามลำดับ...

เห็นไหมว่าการเลือกคลินิกที่มีนักกายภาพบำบัดที่เชี่ยวชาญ ทำให้การรักษาตรงจุด และจะประหยัดเงินคนไข้ด้วยนะครับ

อาการ

Thoracic Outlet Syndrome เป็นอาการที่พบมากใน ผู้หญิงอายุ 20-50 ปี ซึ่งเกิดจากการกดทับเส้นประสาทและหลอดเลือดบริเวณคอ ทำให้เกิดอาการชาทั้งแขนและมือ ร่วมกับอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง อาการแขนบวม และอาการแขนและมือเย็น

โดยอาการของโรค จำแนกเป็น 3 อาการหลักๆ คือ

1. อาการทางระบบประสาท ผู้ป่วยที่มีอาการ อาจจะรู้สึกชาที่แขนจนไปถึงมือ ผู้ป่วยบางรายมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงและลีบ ซึ่งสามารถพบมากถึง 90% ของผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้

2. อาการทางระบบหลอดเลือดดำ คือ อาการที่หลอดเลือดดำโดนกดทับ ทำให้เกิดอาการบวมบริเวณแขน เนื่องจากหลอดเลือดดำไม่สามารถนำเลือดกลับสู่หัวใจได้ พบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง ส่วนใหญ่พบในกลุ่มคนที่ใช้กล้ามเนื้อแขนข้างที่ถนัดในท่าเดิมซ้ำๆ เป็นเวลานาน

3. อาการทางระบบหลอดเลือดแดง คืออาการของหลอดเลือดแดงที่โดนกดทับ ทำให้เกิดอาการแขนและมือเย็น ซีด เนื่องจากเลือดจากหลอดเลือดแดงไม่สามารถไปเลี้ยงอวัยวะบริเวณนั้นได้ พบในทั้งชายและหญิง ในปริมาณใกล้เคียงกัน มักพบในกลุ่มวัยกลางคน

หรือ มีหลายอาการรวมกัน ตามที่กล่าวมาข้างต้น

สาเหตุ

สาเหตุของโรค Thoracic Outlet Syndrome สามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น กล้ามเนื้อหดสั้นหรือตึงตัว การเกิดอุบัติเหตุ การมีเนื้องอก หรือก้อนเนื้อบริเวณไหปลาร้า กระดูกไหปลาร้าหักหรือผิดรูป การบาดเจ็บของเส้นประสาท หรือการเพิ่มขนาดกล้ามเนื้อหน้าอกมากเกินไป ในนักเพาะกาย โดยจะแบ่งตามตำแหน่งที่เกิดได้ 3 แบบ ดังนี้

1. Interscalene triangle คือ ตำแหน่งจุดเกาะปลายของกล้ามเนื้อ Anterior and Middle Scalene muscles เกิดจากภาวะที่กล้ามเนื้อทั้ง 2 มัด มีความตึงตัวสูง ทำให้หนีบรัดเส้นประสาท

2. Costoclavicular space คือ ตำแหน่งระหว่างกระดูกไหปลาร้ากับกระดูกซี่โครงซี่ที่ 1 เกิดจากการยกตัวของกระดูกซี่โครงซี่ที่ 1 ทำให้ช่องที่ลอดผ่านของหลอดเลือดแดงและหลอดเลือดดำแคบลง ส่งผลให้การไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงที่แขนและมือไม่ปกติ

3. Subcoracoid space คือ ตำแหน่งบริเวณจุดเกาะต้นของกล้ามเนื้อ Pectoralis minor muscle ที่เป็นกล้ามเนื้อมัดลึกบริเวณหน้าอก ซึ่งเกิดการหดสั้นจนตึงตัวมาก ซึ่งทำให้เส้นประสาท Brachial Plexus และหลอด Axillary Artery & Vein ถูกกดทับ ซึ่งพบได้ในคนทั่วไปที่ชอบนอนแขนหนุนศีรษะ หรือคนที่มีท่าทางห่อไหล่ตลอดเวลา

ปัจจัยเสี่ยง

ปัจจัยที่ทำให้เกิดโรค อาการของโรค Thoracic Outlet Syndrome (TOS)

ปัจจัยเสี่ยงที่ส่งเสริมให้เกิดโรค Thoracic Outlet Syndrome สามารถเกิดจาก การปรับเก้าอี้นั่งทำงานไม่เหมาะสม เช่น นั่งหลังค่อมหรือห่อไหล่ ติดต่อกันเป็นเวลานาน

หรือ อาชีพที่ใช้แขนในท่าเดิมนานๆ ทำให้กล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่ สะบัก ตึงตัวมาก เช่น ช่างทาสี จิตรกร นักกีฬาว่ายน้ำ และนักเพาะกายที่เพิ่มกล้ามเนื้อหน้าอกมากจนเกินไป จนกดทับเส้นประสาทบริเวณหน้าอก รวมถึงผู้ที่มีน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น

กายภาพบำบัด

โรค Thoracic Outlet Syndrome อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ และมีหลายปัจจัยที่ส่งเสริมให้เกิดอาการ

ดังนั้นเมื่อรู้สึกถึงความผิดปกติของร่างกายตามอาการดังกล่าวไว้ข้างต้น ควรพบแพทย์หรือนักกายภาพบำบัดที่เชี่ยวชาญ เพื่อตรวจร่างกายหาสาเหตุของโรค และการรักษาที่ตรงจุด จะทำให้คนไข้กลับมาใช้ชีวิตประจำได้อย่างมีความสุข

โดยการรักษาทางกายภาพบำบัด จะเน้นไปที่
- การลดอาการเกร็งตัวของกล้ามเนื้อคอ บ่า ไหล่ และสะบัก
- ขยับ ดัด ดึง กระดูกซี่โครงซี่ที่ 1 (Mobilization)
- การปรับเปลี่ยนท่าทางการนั่งให้ถูกต้องตามหลัก Ergonomics (การยศาสตร์)
- เน้นการยืดกล้ามเนื้อและเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่น ความแข็งแรง และลดโอกาสบาดเจ็บซ้ำในอนาคต

หากท่านใดเป็น Thoracic Outlet Syndrome ทางคลินิกกายภาพบำบัด เบรน รีแฮบ มีผู้เชี่ยวชาญที่พร้อมจะรักษาท่านอย่างตรงจุด