ข้อสะโพกเสื่อม หรือ Hip Osteoarthritis เป็นอาการที่กระดูกอ่อนบริเวณผิวของข้อสะโพกค่อยๆเสื่อม ทำให้เกิดแรงเสียดทานระหว่างผิวกระดูก เคลื่อนไหวติดขัด และปวดข้อสะโพกในที่สุด พบได้ในทุกวัย มักกระทบกับการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การเดิน นั่ง ขึ้นบันได ขับรถ

ข้อสะโพกทำหน้าที่ในการงอและเหยียดในทุกอิริยาบถ เช่น การเดิน การนอน และการวิ่ง เป็นจุดรับน้ำหนักที่มากอันดับ 2 ของร่างกาย รองจากเข่า และมักต้องใช้งานทุกครั้งเมื่อมีกิจกรรมต่างๆ ทำให้เกิดการสึกหรอของผิวข้อ

อาการของข้อสะโพกเสื่อม
- ปวดสะโพกมากกว่า 3 เดือน มีอาการปวดร้าวมาบริเวณขาหนีบ สะโพก
- อาการปวดมักรุนแรงขึ้นตอนกลางคืน หรือขณะพัก
- จำกัดการเคลื่อนที่ เช่น เดินได้ระยะทางน้อยลง
- ข้อสะโพกติด ไม่สามารถเคลื่อนไหวข้อสะโพกได้สุดช่วง
- บวม เพราะอาจเกิดจากการอักเสบรอบข้อต่อสะโพก

ระดับของอาการข้อสะโพกเสื่อม
- ระยะที่ 1: ข้อต่อสะโพกและเดือยของกระดูกฉีกขาดเล็กน้อย มักมีอาการปวดเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลย
- ระยะที่ 2: กระดูกอ่อนเริ่มสลาย และการเจริญเติบโตของเดือยของกระดูก มักมองเห็นได้จากการเอ็กซ์เรย์ มีอาการต่างๆปวด รู้สึกไม่สบายและตึงที่สะโพก ระยะนี้เรียกอีกอย่างว่า “ข้อเข่าเสื่อมที่ไม่รุนแรง”
- ระยะที่ 3: กระดูกอ่อนเริ่มสึกกร่อนและช่องว่างระหว่างกระดูกสะโพกแคบลง กิจกรรมปกติ เช่น การเดิน คุกเข่า หรือนั่งยอง ๆ ทำให้เกิดอาการปวดและบวม ขั้นตอนนี้เรียกอีกอย่างว่า “ข้อเข่าเสื่อมระดับปานกลาง”
- ระยะที่ 4: เป็นระยะที่รุนแรงที่สุด กระดูกอ่อนใกล้หมด ซึ่งเป็นสาเหตุของการอักเสบเรื้อรัง รู้สึกปวดและตึงเกือบตลอดเวลา

สาเหตุของการเกิดข้อสะโพกเสื่อม ได้แก่
- อายุที่เพิ่มขึ้น
- พันธุกรรม
- น้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น
- ใช้งานร่างกายอย่างหนัก
- มีประวัติบาดเจ็บที่ข้อสะโพก เช่น มีประวัติข้อสะโพกแตก หรือหลุด
- โรคประจำตัว เช่น โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือโรคข้ออักเสบอื่น ๆ
- การติดเชื้อบริเวณข้อสะโพก
- การใช้ยากลุ่มสเตียรอยด์และการดื่มแอลกอฮอล์